Zwanenburgbaan tussen juni en september beperkt inzetbaar

Bij een nadering met behulp van het Instrument Landing System (ILS) wordt gebruik gemaakt van een systeem dat op de grond staat. Dit is een radionavigatiesyteem dat de vliegtuigen ondersteunt om via een rechte lijn en vaste daalhoek geleidelijk te dalen naar de landingsbaan. Het ILS begeleidt het vliegtuig naar de juiste plek op de landingsbaan om veilig te landen. Het ILS zendt een signaal uit, dat vliegtuigen op ongeveer 11 kilometer vanaf de landingsbaan kunnen oppikken. 

LVNL plant de vervanging van ILS-landingssystemen twee jaar van tevoren in en doet dit in nauwe samenwerking met Schiphol en luchtvaartmaatschappijen in het zogenoemde TICAR-overleg en met leveranciers. De planning voorziet in tijdige vervanging van het landingssysteem om het risico te voorkomen dat dit vanwege de technische levensduur uitvalt en ongepland vervangen moet worden. Een ongeplande ILS-vervanging zou namelijk minstens een half jaar tijd vragen, waarbij de baan niet beschikbaar is. Dit zou dan leiden tot relatief meer geluidshinder voor bewoners in de omgeving en impact hebben op reizigers. 

De werkzaamheden overlappen nu met het normaal onderhoud aan de Zwanenburgbaan van 17 tot en met 30 juni. Daardoor wordt de extra hinder beperkt. Er worden in de loop der tijd meerdere ILS-systemen van verschillende banen vervangen, en LVNL plant de vervanging van de ILS-systemen al geruime tijd van tevoren in. Hierbij wordt gewerkt in een ‘treintje’ van ILS-vervangingen. Vorig jaar hebben we er bijvoorbeeld ook een gedaan. Tijdens groot onderhoud Zwanenburgbaan deden we toen ILS in de andere richting (36C). Daarbij is gezocht naar optimale invulling van de totale planning, en wordt zoveel als mogelijk aangesloten bij de onderhoudswindows van Schiphol. Volgende vervanging is ILS 27 en die loopt gelijktijdig op met groot baanonderhoud 09/27. Op die manier proberen we de hinder te beperken.

De eerste twee weken, als Schiphol aan baanonderhoud doet, is de Zwanenburgbaan in het geheel niet beschikbaar. In de periode tussen eind juni en medio september is de Zwanenburgbaan wel beschikbaar als startbaan in noordelijke richting (36C). Op die momenten zal er niet aan het ILS gewerkt worden.

Op 9 november 2023 heeft LVNL – samen met Schiphol – de voorlopige planning Baanonderhoud en Werkzaamheden Schiphol 2024 – gepubliceerd op de websites van Schiphol en het Bewonersaanspreekpunt Schiphol (BAS). Hierin zijn de werkzaamheden aan het landingssysteem (ILS) Zwanenburgbaan aangekondigd en wat dit betekent voor aangepast baangebruik. Ook is hierover een artikel gepubliceerd in de Schiphol Burennieuwsbrief die op 9 november 2023 aan circa 6.000 adressen in de Schiphol regio is gestuurd. In aanvulling hierop heeft LVNL de leden van de Maatschappelijke Raad Schiphol en Bestuurlijke Regie Schiphol (een samenwerking van 4 provincies en 56 gemeenten in de Schiphol regio) tijdens een informatiebijeenkomst op 13 november 2023 een toelichting gegeven op de geplande werkzaamheden en vragen beantwoord. Nadat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat op 4 juni jl. ontheffing heeft verleend voor het aangepaste baangebruik tijdens de werkzaamheden, is LVNL direct de informatiecampagne voor de omgeving gestart.    

Met name inwoners van Amstelveen, Amsterdam en Haarlemmermeer (Badhoevedorp) zullen tijdelijk meer geluidshinder ervaren doordat tijdens het onderhoud meer gebruik wordt gemaakt van de Buitenveldertbaan en de Schiphol-Oostbaan door naderend verkeer dat normaalgesproken gebruik maakt van de Zwanenburgbaan. Ook inwoners van Landsmeer, Waterland, Edam-Volendam, Diemen, Ouder-Amstel, Gooise Meren, Wijdemeren, Hilversum, Almere en Huizen zullen meer naderend vliegverkeer over hun woongebieden waarnemen.  

De gemeentes onder de aanvliegroutes naar de Zwanenburgbaan (landen 18C) zullen met name een afname in naderend verkeer naar Schiphol merken. Dit betreft met name Zwanenburg, dorpen in de gemeente Zaanstad (Assendelft, Krommenie, Wormerveer, Westzaan, Zaandijk, Koog aan de Zaan, Zaandam) en in gemeente Wormerland (Jisp, Neck, Oost-Knollendam, Wormer).  

Vorig jaar is vernieuwing van ILS van 36C, (de Zwanenburgbaan in noordelijke richting), gedaan. Twee ILS-systemen tegelijk vervangen was niet mogelijk, dit zou te complex en omvangrijk zijn geweest. Daarnaast waren er leveringsproblemen bij leveranciers waardoor niet alle benodigde apparatuur tijdig beschikbaar was. Dat is dan ook de reden dat vernieuwing van de glijpadmast en -antennes van 36C vorig jaar niet kon worden uitgevoerd en nu tegelijkertijd wordt uitgevoerd tijdens vernieuwing van ILS 18C en dat we nu het werk aan 18C uitvoeren.   

Uitvoering van een ILS-vervanging in de winterperiode kent technische risico’s. Zoals storingen door te lage temperaturen bij het leggen van kabels of risico op vertraging omdat bij te lage temperaturen graafwerkzaamheden uitgesteld moeten worden (als de grond bevroren is, kan er niet worden gegraven). 

LVNL heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om parallel te landen met een werkend ILS op de Polderbaan en satellietnavigatie (Required Navigation Performance) op de Zwanenburgbaan. Uit dit onderzoek blijkt dat het niet mogelijk is om de procedure hiervoor tijdig te implementeren.  Voor deze aanpassing is namelijk training van verkeersleiders nodig en vanwege het huidige tekort zijn alle verkeersleiders momenteel nodig om de operatie veilig uit te kunnen voeren.