Melding
Op zaterdag 14 januari 2017 heeft op Amsterdam Airport Schiphol een zogeheten runway incursion plaatsgevonden. Dit voorval ontstond omdat een voertuig van de vogelwacht in de beschermde zone van de Buitenveldertbaan kwam, terwijl een vliegtuig voor een landing op deze baan naderde. De vogelwacht heeft de beschermde zone verlaten en het vliegtuig is veilig geland. LVNL heeft het voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid en doet zelf onderzoek naar dit voorval, samen met de luchthaven Schiphol.
Runway incursion
Een runway incursion is iedere gebeurtenis op een luchthaven waarbij een vliegtuig, voertuig of persoon zich onbedoeld in de beschermde zone van de baan bevindt, die wordt gebruikt voor starts of landingen van vliegtuigen.
Voorvallenonderzoek
De primaire taak van LVNL op het gebied van veiligheid is het onderling separeren van vliegtuigen (inclusief vliegtuigen met voertuigen op de grond). De verkeersleiding meldt voorvallen die in de praktijk optreden binnen LVNL met als doel om hier lering uit te kunnen trekken en het risico van een dergelijk voorval in de toekomst te verkleinen. Binnen LVNL worden alle gemelde voorvallen onderzocht om de veiligheid continu te kunnen verbeteren.
Situatiebeschrijving
Op Schiphol kruisen de Buitenveldertbaan en de Aalsmeerbaan elkaar fysiek. Het voertuig van de luchthaven - de vogelwacht - voert een baaninspectie uit op de Aalsmeerbaan en rijdt hierbij abusievelijk de beschermde zone van de Buitenveldertbaan binnen. Op datzelfde moment landt een vliegtuig van het type Fokker 70 op de Buitenveldertbaan.
De bestuurder van het voertuig ziet de landende Fokker en stuurt meteen weg van de Buitenveldertbaan, terug de Aalsmeerbaan op. Hierdoor wordt een mogelijke botsing voorkomen.
Contact
De torenverkeersleiding stond conform de procedure in contact met de bestuurder van het voertuig, dat zich op de Aalsmeerbaan bevond. Afspraak was dat het voertuig bij exit E5 de Aalsmeerbaan zou verlaten. Dat is vóór de kruising met de Buitenveldertbaan. Deze afspraak is bevestigd door de bestuurder.
Aalsmeerbaan
De Aalsmeerbaan is aan het einde beveiligd met een zogeheten DRE, displaced runway end (gemarkeerd door rode lampen), om de Buitenveldertbaan te beschermen tegen ongeautoriseerd oprijden. Als de baan in gebruik is, is de baanverlichting aan én brandt de DRE-verlichting. Op het moment dat het incident plaatsvond was de Aalsmeerbaan niet in gebruik en was dus ook de verlichting niet ontstoken. Het baaneinde is ook voorzien van een markering op het asfalt, om het baaneinde zichtbaar te maken.
Baaninspectie
Op Schiphol vinden op vastgestelde tijden baaninspecties plaats om eventueel aanwezige vogels te verjagen. Ook worden eventuele vogel- en andere dierlijke resten verwijderd die na een aanvaring met vliegtuigen op de baan terecht zijn gekomen. Verder vinden er ook algemene inspecties plaats om de gesteldheid van de desbetreffende baan en alles wat daarbij hoort te controleren. Denk daarbij aan verlichting, staat van het asfalt en vreemde objecten op de baan.
De baaninspecties zijn voorbehouden aan een speciale groep bestuurders van voertuigen die een uitgebreide opleiding hebben gehad om dit te mogen en kunnen doen.
Conclusie en opvolging
De bestuurder heeft verklaard dat de ramen van het voertuig beslagen waren en dat iemand in opleiding meereed in de auto. Ook gaf hij aan zich te laat te hebben gerealiseerd dat hij te ver was doorgereden, maar dat toen hij de Fokker zag landen hij meteen is omgekeerd.
Als opvolging van het voorvalonderzoek is met de luchthaven afgesproken de baaninspectie van de Aalsmeerbaan in tegenovergestelde richting uit te voeren, om zo het per ongeluk passeren van het baaneinde in de toekomst te voorkomen. Daarnaast wordt de mogelijkheid onderzocht van het aanschakelen van de DRE zodra de Buitenveldertbaan in gebruik is.
Classificatie: serious incident